Giriş
Bir önceki yazımızda, veri korumanın neden işletmeler için hayati bir unsur olduğunu ve Huawei Cloud CBR’ın bu ekosistemde nasıl bir rol üstlendiğini ayrıntılı biçimde ele almıştık. Artık sıra, bu güçlü altyapının pratikte nasıl çalıştığını keşfetmeye geldi.
Bu yazıda, teoriden pratiğe geçerek CBR’ın sunduğu gelişmiş yedekleme türlerini, felaket anlarında iş sürekliliğini güvence altına alan esnek kurtarma çözümlerini ve kurumların bütçesine en uygun faturalandırma modellerini adım adım inceleyeceğiz.
Henüz önceki yazımıza göz atmadıysanız, “Cloud Backup and Recovery” başlıklı içeriğimiz üzerinden bu serinin temelini öğrenebilir ve konunun bütünlüğünü yakalayabilirsiniz.
Yedekleme seçeneklerine geçmeden önce bir önceki yazımızda değindiğimiz CBR’ın temel kavramlarından “Vault” un üzerinden yeniden geçelim.
Backup Türleri
CBR, farklı ihtiyaçlara uygun çeşitli yedekleme türleri sunar. Bu türler; yedekleme hızını, veri bütünlüğünü ve sistem tutarlılığını etkileyen faktörlere göre farklılaşır.
- Instant Restore (Anında Geri Yükleme)
Instant Restore, normal bir geri yüklemeye göre çok daha hızlı gerçekleşir. Özellikle test ortamlarında yapılan konfigürasyon değişiklikleri sonrası sistemin kısa sürede eski haline döndürülmesi gereken durumlarda tercih edilir.
CBR’ın gelişmiş bir işlevidir; ekstra bir kurulum veya abonelik gerektirmez.
- Enhanced Backup (Gelişmiş Yedekleme)
Anında geri yüklemeden sonra oluşturulan yedeklemelerdir. Sunucu verilerini geri yüklemeyi veya image oluşturmayı daha hızlı bir hale getirir. Yedekleme ayrıntılarında Anında Geri Yükleme desteği seçeneği “EVET” ise yedekleme gelişmiş bir yedeklemedir. Bu seçeneğin seçili olmama durumunda yedekleme genel yedeklemedir.
CBR, anında geri yükleme desteği sağlamadan önce genel yedeklemeler oluşturur. Bunun sebebi ise kaynak bütünlüğünü korumak ve incremental zinciri başlatmaktır. Anında geri yükleme desteği sağladıktan sonra, CBR önce ilişkili her kaynak için tam yedekleme gerçekleştirir ve ardından gelişmiş yedeklemeler oluşturur.
Bilgi : CBR, şu anda yalnızca yeni kaynaklar için gelişmiş yedeklemeler oluşturur.Aynı kaynak için, gelişmiş yedekleme ve ortak yedekleme arasındaki tek fark geri yükleme hızıdır. - Database Server Backup (Veritabanı Sunucusu Yedekleme)
Yedekleme tutarlılığı açısından 3 farklı türü bulunmaktadır.
3.1) Inconsistent Backup (Tutarsız Yedekleme)
Zamanın farklı kesimlerinden alınan verileri içerir. Bu genellikle yedekleme sırasındaki dosya veya disklerde değişiklik yapılırsa meydana gelir.
3.2) Crash-consistent backup (Çökme-Tutarlı Yedekleme)
Sistem çökmesi anındaki duruma benzer bir biçimde, yalnızca disklerde kayıtlı verileri yakalayan bir yedekleme türüdür. Bu yöntemde bellekte (RAM’de) bulunan geçici veriler veya henüz tamamlanmamış G/Ç (Giriş/Çıkış) işlemleri yedeklenmez.
G/Ç İşlemleri Nelerdir?
Sistemin disk, ağ veya diğer donanım bileşenleriyle veri alışverişinde bulunduğu süreçleri ifade eder. Örneğin, bir dosyanın diske yazılması veya ağ üzerinden veri aktarımı bir G/Ç işlemidir. Crash-consistent yedeklemeler, bu işlemler tamamlanmadan yapıldığından bazı geçici verilerin kaybolması mümkündür.
Bu yedekleme türü, uygulama tutarlılığı (application consistency) sağlamasa da disk düzeyinde veri bütünlüğü sunar. İşletim sistemi yeniden başlatıldığında, chkdsk (Check Disk) aracı devreye girerek disk üzerindeki olası bozuklukları tespit eder ve onarır. Böylece dosya sistemi tutarlı hale getirilir.
Ayrıca, veritabanı sistemleri tutarlılığı korumak için geri alma (rollback) veya işlem günlüklerini (transaction logs) kullanır. Bu günlükler, sistem yeniden başlatıldığında eksik veya tutarsız verilerin geri yüklenmesini sağlayarak veri bütünlüğünü korur.
Bu yöntem, sistem çökmesi durumundaki verileri disk seviyesinde korur. Ancak RAM’deki geçici veriler veya tamamlanmamış işlemler yedeklenmez. Bu nedenle, uygulama düzeyinde tam tutarlılık gerektiren durumlar için uygun değildir.
3.3) Application-Consistent Backup (Uygulama Tutarlı Yedekleme)
Yalnızca diskteki verileri değil, aynı zamanda bellekte (RAM’de) bulunan verileri ve henüz tamamlanmamış G/Ç işlemlerini de yakalayan bir yedekleme türüdür.
Bu yöntem, yedekleme sürecinden önce uygulamaların geçici olarak durdurulmasını (quiesce) sağlayarak tüm işlemlerin tamamlanmasını bekler. Böylece uygulama, yedekleme sırasında tamamen tutarlı ve kararlı bir duruma getirilir.
Bu tür yedeklemeler özellikle veritabanları, e-posta sunucuları ve finansal işlem sistemleri gibi yüksek veri bütünlüğü gerektiren uygulamalar için kritik öneme sahiptir. Çünkü sistem yeniden başlatıldığında veya geri yükleme yapıldığında, tüm veriler ve işlemler uygulama düzeyinde eksiksiz bir şekilde geri getirilebilir.
Sonuç olarak, application-consistent yedekleme, veri bütünlüğünün yalnızca disk seviyesinde değil, uygulama seviyesinde de korunmasını sağlayarak güvenilir bir yedekleme çözümü sunar.
4. Periodic Full Backup (Periyodik Tam Yedekleme)
CBR varsayılan olarak ilk yedeklemede bir kaynak için tam yedekleme, sonraki yedeklemelerde ise incremental(artırımlı) yedeklemeler gerçekleştirir.
CBR artık ilk yedeklemeye ek olarak periyodik tam yedeklemelere de olanak tanıyor. Her N artımlı yedeklemeden sonra tam yedekleme gerçekleştirecek bir politika yapılandırabilirsiniz.
Periyodik tam yedeklemeler, artımlı yedeklemelere göre daha fazla depolama alanı kaplar.
Yedekleme türlerini incelediğimize göre, şimdi bu yedeklemelerin nasıl planlanabileceğine bakalım.
Yedekleme Seçenekleri
CBR, kullanıcıların ihtiyaçlarına göre “Tek Seferlik” ve “Periyodik” yedekleme olmak üzere iki temel seçenek sunar. Bu iki yöntem ayrı ayrı kullanılabileceği gibi aynı kaynak üzerinde birlikte de yapılandırılabilir.
Tek Seferlik Yedekleme : Tek seferlik bir yedekleme görevi manuel olarak oluşturulur ve yalnızca bir kez yürütülür. Periyodik Yedekleme : Kullanıcı tanımlı bir yedekleme politikasına göre otomatik olarak yürütülür.
| Öğe | Tek Seferlik Yedekleme | Periyodik Yedekleme |
| Yedekleme politikası | Gerekli değil | Gerekli |
| Yedekleme görevi sayısı | Bir manuel yedekleme görevi | Önceden ayarlanmış bir yedekleme politikası tarafından tetiklenen periyodik görevler |
| Yedek adı | Kullanıcı tanımlı yedekleme adı, varsayılan olarak manualbk_xxxx’tir | Sistem tarafından atanan yedekleme adı, varsayılan olarak autobk_xxxx’tir |
| Yedekleme modu | İlk yedekleme tam yedeklemedir ve sonraki yedeklemeler artımlıdır. | İlk yedekleme tam yedeklemedir ve sonraki yedeklemeler artımlıdır. |
| Uygulama senaryosu | Tek seferlik bir yedekleme genellikle bir işletim sistemi veya uygulama yamalanmadan veya yükseltilmeden önce gerçekleştirilir. Yama veya yükseltme başarısız olursa, yedekleme geri yükleme için kullanılabilir. | Rutin bakım kapsamında periyodik yedeklemeler yapılır. Beklenmedik bir arıza veya veri kaybı durumunda verileri geri yüklemek için en son yedekleme kullanılabilir. |
İki yedekleme seçeneği farklı farklı kullanılabileceği gibi aynı anda da kullanılabilir, buna şu senaryo örnek verilebilir; Kaynaklarımızı bir kasayla ilişkilendirip, kasadaki tüm kaynaklar için periyodik bir yedekleme gerçekleştirecek yedekleme politikası uygulayabiliriz.
Ayrıca veri güvenliğinden kaynaklı, önemli verilerimize tek seferlik yedekleme gerçekleştirebiliriz. Aşağıda iki yedekleme seçeneğinin ortak kullanıldığı senaryo modellenmiştir.
Bilgi : Bir kaynak için dilediğimiz kadar yedekleme oluşturabiliriz, burada herhangi bir sınırlama yoktur.
Kullanım Senaryoları
CBR, yalnızca veri kayıplarını önlemek için değil, aynı zamanda iş sürekliliğini sağlamak ve sistem dağıtımını hızlandırmak için de kullanılabilir.
Veri Yedekleme ve Geri Yükleme(Data Backup and Restoration)
Geri yükleme için CBR kullanılabilecek durumlar nelerdir?
- virüs saldırıları
- güncelleme kaynaklı sorunlar
- sistem arızaları
- kullanıcı kaynaklı durumlar
Hızlı Kurulum ve Dağıtım(Rapid Migration & Deployment)
Bulut ortamındaki sunucuların yedeklerini kullanarak image’lar oluşturabilir, daha sonra da bu image’ları kullanarak aynı yapılandırmaya sahip yeni sunucuları kolaylıkla oluşturabiliriz.
Oluşturulan Yedekten Yeni Bir Sunucu Oluşturma (Hızlı Kurulum ve Dağıtım)
Modern bulut altyapılarında iş sürekliliği, felaket kurtarma ve hızlı ölçeklenebilirlik, kurumların operasyonel verimliliğini doğrudan etkileyen kritik unsurlardır. Huawei Cloud’un Cloud Backup and Recovery (CBR) servisi, bu ihtiyaçlara yanıt vererek yedekten birebir aynı yapılandırmaya sahip yeni sunucuların dakikalar içinde oluşturulmasına olanak tanır.
Bu süreç, sadece veri güvenliğini değil; aynı zamanda sistem sürekliliğini, bakım kolaylığını ve test ortamlarının hızlı kurulabilirliğini de garanti altına alır. Özellikle üretim ortamlarında yaşanabilecek donanım arızaları, sistem hataları veya siber saldırılar sonrasında operasyonların en kısa sürede yeniden başlatılmasını mümkün kılar.
Aşağıda, CBR üzerinde bu işlemi nasıl gerçekleştirebileceğiniz adım adım modellenmiştir.
1. Vault Oluşturma (Backup Öncesi)
İlk olarak yedeklerin saklanacağı bir Vault oluşturulur. Bu adımda “Associate Server” ve “Backup Policy” adımları atlanabilir. Oluşturma işlemi tamamlandığında vault durumunun “Available” olarak görüntülenmesi gerekir.
2. Vault ile Sunucuyu İlişkilendirme
Vaults sekmesinden ilgili kasanın “Operation” alanında yer alan “Associate Server” seçeneği tıklanır. Ardından, yedeği alınacak sunucu seçilerek vault ile ilişkilendirme işlemi tamamlanır.
3. Periyodik Yedekleme Politikası Oluşturma (Policy Oluşturma)
Sol menüdeki “Policies” sekmesinden periyodik yedekleme politikası oluşturulur. Bu, sistemlerin otomatik olarak ve belirlenen zaman aralıklarında yedeklenmesini sağlar. İşlem tamamlandığında “Create Now” seçeneğine tıklanır.
Not: “Retention Rule” (muhafaza süresi) değeri, politika vault ile ilişkilendirildikten sonra değiştirilemez. Bu süre dolmadan vault veya yedekler silinemez.
4. Yedek Alınması ve Image Oluşturulması
Tanımlanan politika etkinleştirildikten sonra, sistem otomatik olarak yedek alır. Yedek “Available” durumuna geldiğinde “Operations” menüsünden “Create Image” seçilerek bir image oluşturulur.
5. Image’dan Yeni Bir Sunucu Oluşturma
Oluşturulan image, Image Management Service (IMS) altında listelenir. IMS panelinde ilgili image için “Apply for Server” seçeneği kullanılır. Bu işlem Elastic Cloud Server (ECS) servisine yönlendirir.
Burada donanım, ağ, güvenlik ve depolama yapılandırmaları belirlenerek, yedekten birebir aynı sistem özelliklerine sahip yeni bir sunucu hızlıca oluşturulabilir.
CBR tabanlı bu yöntem;
- Finans, sağlık, telekom ve üretim gibi yüksek erişilebilirlik gerektiren sektörlerde operasyonel kesintileri minimize eder,
- DevOps süreçlerinde hızlı test ortamı oluşturmayı mümkün kılar,
- Disaster Recovery (DR) senaryolarında verilerin güvenli şekilde yeniden devreye alınmasını sağlar
- Regülasyonlara tabi kurumlarda, veri saklama ve kurtarma gerekliliklerini karşılar.
Kısacası, Huawei Cloud’un bu çözümü; zaman, güvenlik ve maliyet verimliliğini bir araya getirerek, kurumların bulut altyapılarını daha esnek, ölçeklenebilir ve dayanıklı hale getirir.
Alınan Yedeklerden Birine Göre Geri Dönüş (Sunucu Kurtarma Senaryosu)
Bulut altyapılarında sistem kararlılığını ve veri güvenliğini sağlamak kadar, hatalı güncellemeler, siber saldırılar veya yapılandırma sorunları sonrasında sistemi hızlı bir şekilde önceki kararlı duruma döndürebilmek de büyük önem taşır.
Huawei Cloud’un Cloud Backup and Recovery (CBR) servisi, bu tür durumlarda alınan yedeklerden biri aracılığıyla sunucunun geçmiş bir zamandaki çalışma durumuna geri döndürülmesini sağlar. Böylece veri kaybı en aza indirilir ve operasyonel kesintiler minimum seviyede tutulur.
Bu yöntem, özellikle finans, sağlık, e-ticaret ve telekomünikasyon gibi yüksek erişilebilirlik gerektiren sektörlerde hizmet sürekliliğini korumak için kritik öneme sahiptir.
Kurtarma senaryosunun uygulamalı adımları aşağı yer almaktadır.
1. Geri Dönülecek Yedeğin Tespiti
Geri dönüş yapılacak yedek seçimi için aşağıdaki adımlar izlenir:
Cloud Backup and Recovery (CBR) > Cloud Server Backup > Backups yolunu takip ederek, geri dönülmek istenen yedeğin bulunduğu listeye erişilir.
Burada, sistemin geçmiş yedekleri tarih, durum ve boyut bilgileriyle görüntülenir. İlgili yedek seçildikten sonra geri yükleme adımına geçilir.
2. Geri Dönüş İşlemini Başlatma
Seçilen yedeğin hemen sağında yer alan “Operation” alanındaki “Restore Server” butonuna tıklanır.
Bu işlem, sunucunun belirtilen yedekleme noktasındaki duruma dönmesini başlatır. Süreç boyunca sistem otomatik olarak diskteki verileri, yapılandırmaları ve ilgili sistem dosyalarını yedekten geri yükler.
3. İşlemi Onaylama
Son aşamada, geri yükleme işlemi kullanıcı tarafından onaylanır. Onay ekranında yapılan değişiklikler özetlenir ve “OK” butonuna tıklanarak işlem başlatılır.
Bu aşamadan sonra sistem, sunucuyu seçilen yedekleme zamanına döndürür ve işlem tamamlandığında durum “Restore Completed” olarak görüntülenir.
Bu süreç, iş sürekliliği stratejilerinin temel bir parçasıdır. Özellikle:
- Hatalı yazılım güncellemeleri sonrası sistemin eski kararlı sürümüne dönüş,
- Veri bütünlüğü kaybolduğunda hızlı kurtarma,
- Kritik servislerde minimum kesinti süresi,
- Yasal mevzuatlara uygun veri kurtarma politikalarının sürdürülmesi gibi senaryolarda büyük avantaj sağlar.
Huawei Cloud CBR’nin bu özelliği, felaket kurtarma süreçlerini sadeleştirirken, güvenli ve esnek bir geri dönüş mekanizması sunarak kurumların operasyonel direncini artırır.
Faturalandırma Seçenekleri
Huawei Cloud CBR, iki farklı faturalandırma modeli sunar: sabit ücretli yıllık/aylık model ve kullanım başına ödeme (pay-per-use). Her model farklı esneklik ve maliyet avantajları sunar.
| Faturalama Modu | Yıllık/Aylık | Kullanım Başına Ödeme |
| Ödeme | Ön Ödemeli | Faturalı |
| Faturalama Yöntemi | Satın alma özelliklerinin süresine göre faturalandırılır | Saatlik olarak hesaplanır ancak her gün faturalandırılır |
| Faturalanan Ürünler | Disk kasa yedeklemeleri, sunucu yedekleme kasaları, SFS Turbo yedekleme kasaları, hibrit bulut yedekleme kasaları ve çoğaltma kasaları | Disk kasa yedeklemeleri, sunucu yedekleme kasaları, SFS Turbo yedekleme kasaları, hibrit bulut yedekleme kasaları, çoğaltma kasaları ve bölgeler arası çoğaltma kalibrasyonları |
| Faturalama Modülünü Değiştirme | Yıllık/Aylık özellikleri süresi sonra Yıllık/Aylık özellikleri, kullanım başına ödemeli olarak değiştirilebilir. | Kullanım başına ödeme yıllık/aylık olarak değiştirilebilir. |
| Teknik Özelliklerin Değiştirilmesi | Kasa kapasiteleri yalnızca genişletilebilir. | Kasa kapasiteleri genişletilebilir veya azaltılabilir. |
| Uygulama Senaryoları | Uzun süreli kullanım beklenen kaynaklar için önerilir. Kaynak kullanımının öngörülebilir olduğu senaryolar için uygun değiştirme bir seçeneği. | Kaynak değişiminin dalgalanma olasılığı yüksek olduğunda ve daha fazla esneklik istediğinizde önerilir. |
Bu adımlarla birlikte, Huawei Cloud CBR üzerinde bir kaynağın nasıl yedekleneceğini, yedekleme politikalarının nasıl oluşturulacağını ve gerektiğinde bu yedeklerden nasıl geri dönüş yapılacağını uygulamalı olarak tamamlamış olduk. Vault oluşturma sürecinden policy tanımlamaya, otomatik yedekleme yapılandırmasından yeni bir sunucunun yedekten oluşturulmasına kadar geçen tüm aşamalar, CBR’ın kullanım kolaylığını ve güvenilirliğini açıkça ortaya koyuyor.
Böylece artık CBR’ı yalnızca teorik olarak değil, pratikte de etkin bir şekilde nasıl kullanabileceğimizi deneyimledik. Bu yapı sayesinde, sistemler üzerinde yapılan her değişiklikte veya beklenmedik durumlarda, verilerinizi güvenle koruyabilir ve iş sürekliliğini birkaç adımda yeniden sağlayabilirsiniz.
